Tracey Mathias - Czas wyborów


Po Brexicie do władzy w Wielkiej Brytanii dochodzi Partia, która wprowadza politykę British Born. Oznacza to mniej więcej tyle, że większość imigrantów (nawet tych legalnych, którzy oficjalnie pracowali i żyli w kraju) musi porzucić swoje dotychczasowe życie i opuścić państwo, gdyż ponieważ zasoby Wielkiej Brytanii są ograniczone, więc powinny w pierwszej kolejności przysługiwać pełnoprawnym obywatelom z dziada pradziada. 

Zmienia się to niestety niejako w nagonkę, "nielegalni" są zgłaszani i szczuci, boją się wychodzić na ulice z powodu ciągłych kontroli dokumentów, pomieszkują w piwnicach, ukrywani przez tych z rodowitych Brytyjczyków, którzy mają trochę serca i przyzwoitości. Na każdym przystanku autobusowym, billboardzie i stacji metra można zobaczyć plakaty, ulotki są dostarczane z poranną pocztą i każde z nich przypomina codziennie, że nielegalnych obywateli należy niezwłocznie zgłosić, a za udzielenie im pomocy egzekwowane będą kary.

W takiej właśnie scenerii poznajemy Zarę, która pochodzi z Rumunii i obecnie ukrywa się z matką, czekając na ponowne wybory. Jeśli wygra je opozycyjna partia, Koalicja, British Born zostanie zniesione. Matka Zary będzie mogła wrócić do pracy, Zara pójść na studia (to bardzo utalentowana dziewczyna) i wrócą do normalnego życia.

To jednak nie wszystko. Pewnego dnia, gdy British Born dopiero wchodziło w życie, Zara udała się na przyjęcie ze swoją przyjaciółką Sophie. Podczas przyjęcia zdarzył się przykry wypadek, Sophie umarła, a jedyną osobą, która wie, w jakich okolicznościach się to stało, jest właśnie Zara. Dziewczyna nie może jednak złożyć zeznania na policji, gdyż na pewno zostanie wtedy deportowana, dlatego czeka na ponowne wybory, żeby w końcu móc przemówić.

Przy okazji Zara jest zakochana w Ashu, który nie dość, że jest jak najbardziej legalny, to jeszcze jest bratem Sophie i nie wie ani o tym, że Zara przyjaźniła się z Sophie, ani że zna prawdę o jej śmierci, ani że jest "nielegalna". Trochę to wszystko poplątane.  

Przeczytałam tę książkę naprawdę szybko i myślę, że to najprawdopodobniej dlatego, że składa się na nią głównie sama akcja. Nie ma tu zbyt wielu opisów, a jeśli już jakieś się pojawiają, to zdecydowanie nie są na poziomie fauny i flory Sienkiewicza. Ten zabieg dał naprawdę dobry efekt. 

Tracey Mathias wykreowała ciekawą antyutopię. Momentami kojarzyła mi się z Rokiem 1984 (tylko bez Wielkiego Brata, który podgląda obywateli nawet w ich domach), momentami z Mrocznymi umysłami. Początkowo myślałam, że to nie do końca taka straszna i mroczna wizja, bo oczywiście deportują ludzi i odbierają im dotychczasowe życie, ale w końcu ani ich nie torturują, ani nie zabijają, a wszystko odbywa się całkiem kulturalnie. Ale potem przeczytałam, jak wygląda od wewnątrz taki obóz deportacyjny, jak pracuje policja, jak funkcjonuje rząd i jak ludzie uzyskują immunitet, jeśli zapłacą wystarczająco dużo. I troszkę to jednak zmieniło mój odbiór tej książki. Nie wiem na ile taki scenariusz jest prawdopodobny, ale też szczególnie nie przeszkadzało mi to podczas czytania. To w końcu dalej tylko fikcja. 

Podsumowując, nie jest to zdecydowanie książka z gatunku słodkich i płytkich young adult, w których bohaterowie robią do siebie maślane oczy przez bite 400 stron. To przystępna, niewymagająca pozycja. Język jest ładny, chociaż prosty, poruszone zostają poważne problemy. Co prawda, niektóre fragmenty wydają się zbyt podkoloryzowane, rodem z hollywoodzkiego filmu akcji, a całość jest całkiem naiwna, ale i tak Czas wyborów zrobił na mnie dużo lepsze wrażenie, niż się spodziewałam.

***
Recenzja
Czas wyborów
Tracey Mathias

Jakub Małecki - Nikt nie idzie


Małecki jest jednym z moich wyjątków - jego książki odbiegają od pozycji, po które zazwyczaj sięgam, ale jakoś cały czas mnie do nich ciągnie. Mają w sobie po prostu coś magicznego i głęboko poruszającego.

W Nikt nie idzie śledzimy historię życia kilku bohaterów, zupełnie odmiennych, których losy splatają się ze sobą w bardzo nieoczekiwany sposób. Nie chcę zdradzać zbyt dużo na temat samej fabuły, żeby nikomu nie psuć zabawy, dlatego powiem tylko, że jest to książka o zwyczajnych dramatach zwyczajnych ludzi, w których możemy czasami zobaczyć samych siebie.

Dodatkowo Małecki przemyca w swoich historiach takie małe proste rzeczy, które wszyscy robią, nawet jeśli nie zdają sobie z tego sprawy. I w momencie, w którym czytasz taki fragment, nagle zwracasz uwagę na to, jakie to normalne, że też tak masz, że przecież...
I jakoś tak od razu robi ci się bardziej swojsko, a bohaterowie stają się bardziej realni.


Na klimat powieści bardzo pozytywnie wpływa też jego styl pisania. Krótkie zdania. Stwierdzenia. Takim samym tonem wypowiedziane informacje o pogodzie, śmierci dziecka, i rozstaniu. Z jednej strony wydaje się to takie nienaturalne, a z drugiej takie... jak najbardziej normalne. Proste i bez owijania w bawełnę. Tak bym określiła jego styl. Bez owijania w bawełnę. 

A przy okazji ta książka, tak samo jak inne jego książki, jest tak głęboko niepokojąca, mimo (a może właśnie dlatego), że nie ma tu żadnego oniryzmu, żadnych zaświatów, duchów, potworów, tylko zwykli ludzie i problemy, które mogą przydarzyć się każdemu z nas. Ten fakt naprawdę mnie przestraszył i wprawił w straszny smutek podczas czytania, bo nigdy nic nie wiadomo i moje życie może się potoczyć tak niefajnie, jak tutaj. Małecki zdecydowanie potrafi grać na emocjach czytelników. 

No i dochodzi do tego jeszcze zakończenie, po którym przewracasz stronę, żeby dowiedzieć się, co się ostatecznie wydarzy, jak to się wszystko skończy, rozwiąże, a tutaj okazuje się, że więcej stron nie ma i to już jednak był koniec, i niczego więcej się nie dowiesz. Ała.

Podobał mi się bardzo motyw kultury japońskiej i książka, od której wziął się tytuł powieści, bardzo fajny pomysł, muszę kiedyś go wykorzystać do stworzenia czegoś podobnego. Podobał mi się również motyw muzyki i nieszczęsnego fortepianu. Obydwa okazały się bardzo psychologiczne i głębokie, dodały postaciom charakteru, ukazały, jak różne wydarzenia z odległej i bliskiej przyszłości kształtują ludzką osobowość. Bardzo fajny zabieg.

Ostatecznie jednak książka pozostawiła mnie z bardzo mieszanymi uczuciami. To nie tak, że mi się nie podobała, po prostu była moim zdaniem tak dojmująco smutna. I to wcale nie smutkiem, od którego troszkę się wzruszysz i otrzesz łezkę z oka, tylko takim ciężko osiadającym na serduszku i zgniatającym je powoli. Wciąż jednak uważam, że to dobra książka. Powieści Małeckiego mają w sobie coś pociągającego, co nie pozwala ich odłożyć, dopóki nie dotrzemy do końca... który, jak już napisałam, niewiele wyjaśnia. But still!

***
Recenzja
Nikt nie idzie
Jakub Małecki

Katherine Arden - Dziewczyna z wieży


Link do recenzji pierwszej części, Niedźwiedzia i słowika, macie tutaj o, proszę tapnąć. W skrócie mogę ją podsumować w paru słowach: jestem nią oczarowana do granic możliwości i zakochana po uszy.

Dlatego też, kiedy miałam zacząć czytać Dziewczynę z wieży, z jednej strony aż niecierpliwie przebierałam nóżkami, a z drugiej autentycznie się bałam. No bo co jeśli druga część nie będzie tak samo piękna i cudowna, jak pierwsza? Co jeśli się rozczaruję, a potem wpadnę w czarną rozpacz?

Okazało się (na szczęście!), że Dziewczyna z wieży w niczym nie ustępuje Niedźwiedziowi i słowikowi. Co prawda, jest w niej trochę mniej czartów, bo duża część akcji rozgrywa się w Moskwie, gdzie zbyt często dzwonią cerkiewne dzwony, ale pojawia się parę nowych stworzeń, których nie poznaliśmy jeszcze w pierwszej części i są one całkiem super, a przy okazji strasznie creepy, kiedy na przykład patrzą na Wasię czarnymi zapadniętymi oczodołami.

Wasia po śmierci ojca ucieka z Leśnej Ziemi i postanawia, że zostanie podróżniczką. Ciągnie ją do dalekiego świata, chce zobaczyć miasta, morza, wiecznie zielone krainy, w których nie ma zimy. Na grzbiecie Słowika czuje się niepokonana, niezależna i zupełnie nie przekonują jej ani prośby, ani sugestie Mrozka, żeby wróciła do domu i oddała się spokojnemu życiu. Mrozko, swoją drogą, jest całkiem uroczy, jak na demona zimy i śmierci. A na nawet nie lubię zimy. I śmierci też, I guess... Czemu świat nie zachwyca się nim tak jak Rhysem czy Cardanem?

Okazuje się jednak, że nowe życie wcale nie jest tak kolorowe, jak dziewczyna myślała i może stać się momentami naprawdę niebezpieczne. Dodatkowo, tajemniczy bandyci palą ruskie wioski, porywają dziewczynki i odchodzą, nie pozostawiając za sobą żadnego śladu, nad głową Wielkiego Księcia Moskiewskiego wisi groźba wojny, a nad całą Moskwą niebezpieczeństwo nie do końca przyziemnej natury, z którym znowu musi sobie poradzić Wasia.

Wasia jest w sumie całkiem naiwna i dziecinna, i niektóre złe rzeczy wynikają tylko i wyłącznie z jej winy. Ale nawet w takich momentach nie można przestać jej lubić ani za bardzo się na nią złościć. Zresztą, kto nie chciałby być taką magiczną osóbką, która widzi wszystkie mary i czarty! Chyba, że mary wyglądają strasznie i budzą w środku nocy upiornym szlochem, ta część akurat mi się nie podoba.

Lekkie pióro autorki, ładnie wykreowani bohaterowie, ciekawe pomysły na nowe postaci, nowe wydarzenia, nowe czary, nowe miejsca, dobrze zaplanowana fabuła i stopniowo budowane napięcie, wszystko to składa się na cudowną historię, od której nie można się oderwać.

Ta książka oczaruje Was jak stara baśń opowiadana przy trzaskających na ognisku polanach, przy śniegu skrzącym się na gałęziach świerków i czartach, przysłuchujących się jej tuż zza granicy światła rzucanego przez płomienie. Zapadniecie się w pięknie wykreowany świat mroźnej zimy i może nawet kątem oka uda Wam się dostrzec zarys śnieżnego demona, podróżującego w zamieci na białej klaczy. Albo niepozorny ruch domownika, który ze swojej kryjówki pod stołem roztacza opiekę nad domostwem.

A przy okazji nie chodzi tu jedynie o niesamowity klimat i baśniowość (chociaż w głównej mierze tak i to tak bardzo kocham!). Arden poruszyła też ważny problem kobiet, które nie miały dużego wyboru, jeśli chodzi o swoje życie, czy przyszłość. Mogły albo wyjść za mąż i umrzeć, wyniszczone po urodzeniu dziesiątki dzieci, albo zamknąć się w klasztorze. Nic innego w ogóle nie mieściło się w głowie, aż tu nagle Wasia, wolny i niepokorny duch, stwierdziła, że żadna z tych opcji jej się nie podoba i postanowiła podróżować po świecie, przebrana za chłopca. Bum. Feminizm. Bum. Prawa kobiet.

W każdym razie, Dziewczyna z wieży wypadła w moich oczach przecudownie. Na ostatnich 80 stronach nie mogłam oddychać z wrażenia i musiałam zrobić sobie ze trzy przerwy, żeby serduszko nie stanęło mi od nadmiaru emocji. Ale tak naprawdę oczarowało mnie każde jedno zdanie, nie tylko te ostatnie.

Zamknęłam książkę z myślą, że potrzebuję trzeciej części zaraz, już, w tej chwili, żeby przeczytać ją na jednym oddechu, a potem płakać, że to już koniec i więcej nie spotkam się z jej bohaterami. Naprawdę strasznie zakochałam się w tej historii.

***
Recenzja
Dziewczyna z wieży
Winternight Trilogy
Katherine Arden

Katherine Arden - Niedźwiedź i słowik


Katherine Arden urzekła mnie swoją historią. Dotknęła takiego miejsca w moim serduszku, które kocha wszelkiego rodzaju mity, baśnie i dziecięce bajki, ale też upiorno-przerażające historie, od których włoski jeżą się na karku. Jestem dziwną osobą... 

W każdym razie, Niedźwiedź i słowik to książka przepełniona po brzegi magią, mitologicznymi stworzeniami, starymi baśniami i wierzeniami naszych słowiańskich przodków. Historia, która roi się od domowników, cerujących skarpety, leszych, strzegących lasów, rusałek, wabiących młodzieńców w chłodne odmęty jezior, banników, spowitych w parę izb łaziebnych. Duchów, które były obecne w życiu prostych ludzi, zanim nadeszło chrześcijaństwo, a nawet jeszcze wiele lat później, gdy wiara w Boga była już wszechobecna. Ludzie dalej zostawiali swoim małym bożkom skórki chleba i szklanki mleka w zamian za opiekę, pomoc, albo żeby ich nie rozgniewać. Były ważną częścią życia, wiary i tradycji, mimo, że nikt nigdy ich nie widział. 
Nikt oprócz Wasi. Wasi, której babka wjechała do Kremla na siwym koniu, samotna, brudna i obdarta, jednak roztaczała wokół siebie taki czar, że zdobyła serce samego Wielkiego Księcia Moskiewskiego. Ponoć jej zdolności nie ograniczały się tylko do uroku osobistego i niektórzy nazwaliby je wręcz magicznymi.

Wasia jest dziwnym dzieckiem. Gdy wącha wiatr, wie, kiedy spadnie śnieg. Biega po lesie, jakby była jego panią. Jest wpół dzika, butna, bezczelna i niepodobna do żadnej panienki. No i jeszcze widzi wszystkie stworzenia, o których mówią legendy i podania. 

Gdy jednak do domu Wasi wprowadza się jej bogobojna macocha, a później do wioski przyjeżdża nowy pop, który za wszelką cenę chce wyplenić z ludzi stare wierzenia, domowe bóstwa i opiekuńcze duchy powoli zaczynają tracić swoją moc. A im bardziej ludzie boją się gniewu bożego i ogni piekielnych, tym silniejsze staje się pradawne zło, które żywi się ich lękiem. Nad rodziną Wasi i całą jej wioską wisi wielkie niebezpieczeństwo i tylko ona jedna w pełni zdaje sobie z niego sprawę.

Tak jak już wspomniałam, świat w Niedźwiedziu i słowiku jest niesamowity i magiczny. Katherine Arden kreuje go naprawdę przepięknie, tworzy historię tak zgrabnie uplecioną ze słowiańskich mitów, ze człowiek wsiąka w nią i nie chce się wynurzać. Styl pisania autorki jest bardzo przyjemny, zwięzły, pozbawiony długich, niepotrzebnych opisów i pobocznych wątków, a jednak dalej ładny. Może nie poetycki, ale taki właśnie, jakby siedziało się przy piecu pewnego wyjątkowo mroźnego zimowego wieczoru i słuchało opowieści starej babuszki.

Bohaterów od razu kochamy lub nie lubimy. Mimo, że nie są opisani w jakiś super szczegółowy sposób, to bardzo szybko zaczynają grać na naszych uczuciach i w myślach. A do tego poznajemy jeszcze całą gamę mitycznych stworzeń, co sprawia, że ja jestem sprzedana. Tak po prostu.

Ta pięknie wydana książeczka zachwyciła mnie zarówno swoim zewnętrzem, jak i wnętrzem. Mimo, że przedstawiona w niej historia wcale nie jest kolorowa, a raczej ponura i momentami wręcz upiorna, to zostawia po sobie takie miłe uczucie w serduszku. Arden cudownie żongluje dawkami grozy od której zamiera serduszko i bajki dla dzieci. Nie mogłam oderwać się od czytania i nie do końca była to zasługa samej akcji, która momentami nie jest wcale wartka jak leśny potok, tylko całej tej magicznej otoczki. Właśnie otwieram Dziewczynę z wieży (czyli drugą cześć trylogii) i świadomość, że mogę powrócić do Wasi, Mrozka i zaśnieżonej Rosji sprawia, że uśmiecham się sama do siebie!

***
Recenzja
Niedźwiedź i słowik
The Winternight Trilogy
Katherine Arden

Laini Taylor - Muza koszmarów

Jeśli nie czytaliście Marzyciela, ale macie to w planach, zdecydowanie odradzam zaglądanie do dalszej części tej recenzji, bo tylko popsujecie sobie zabawę. 

***

Jak dobrze wiemy, Sarai spadła.

Zsunęła się z dłoni serafina, nadziała na bramę i no cóż... umarła. Tak naprawdę. Na szczęście, czy też nieszczęście, małej Minyi udało się złapać jej duszę, zanim ta rozpuściła się w odmętach nicości i zaświatów. Jednak zamiast obdarzyć ją miłością, wolnością i szczęściem, Minya postanowiła wykorzystać Sarai, żeby szantażować Lazla i ostatecznie zemścić się na Szlochu

W tym momencie zakończył się Marzyciel i w tym też momencie powracamy do naszych bohaterów, którzy próbują ułożyć sobie na nowo życie - Sarai jako duch-niewolnik, a Lazlo jako boski pomiot z jedną z najbardziej pożądanych umiejętności, mocą, by kształtować boski metal. Będą musieli uratować Szloch przed Minyą i jej armią dusz, które zbierała od piętnastu lat, a Minyę przed nią samą, zamkniętą dalej w dniu, w którym dokonała się Rzeź. A także uporać się z nowym zagrożeniem, którego nikt się nie spodziewa. Tam tam tam...

Dodatkowo, wprowadzone zostają dwie nowe postacie - Kora i Nova, których największym marzeniem jest, by pewnego dnia przyleciał po nie okręt Mesarthimów (to ci niebiescy), obudził ich moce i zabrał je ze sobą, tak jak kiedyś zabrał ich matkę. Ich obecność zdecydowanie urozmaica fabułę, a przy okazji pozwala nam dowiedzieć się wielu nowych rzeczy o niebieskich najeźdźcach. 

Odkryte zostają też stare tajemnice, wiele rzeczy wychodzi na światło dzienne, a różne historie i
wydarzenia w końcu nabierają sensu. Niektóre wcale nie są przyjemne i troszkę ściskają nam serduszko ze smutku. A już na pewno bohaterom książki. 

Czytając Muzę, przypomniałam sobie, że już w Marzycielu coś mi nie pasowało w stylu pisania Laini Taylor. Nie w samej historii, fabule i postaciach, bo te są całkiem porządnie wykreowane. W Muzie autorka skupiła się bardzo na psychologicznych profilach bohaterów, ich przeszłości i motywacji. A także na dużo dokładniejszym i szerszym zarysie historyczno-geograficznym, jeśli można to tak nazwać. 

Nie jestem w stanie do końca sprecyzować, co mi przeszkadzało, chyba jakoś tak dziwnie zbudowane zdania i opisy, trochę nieskładne na moje oko. A do tego te niezbyt realne momenty, kiedy dookoła dzieje się mordercza akcja, wszyscy niby są przerażeni i na skraju śmierci, ale Laini nagle stwierdza, że to dobry czas, żeby zarzucić jakimś zabawnym dialogiem między bohaterami. 

No i mamy jeszcze te przesłodzone rozmowy Lazla z Sarai. Każda scena Lazla z Sarai jest przesłodzona. Dobra, może nie każda, ale na pewno zdecydowana większość. Nie zrozumcie mnie źle, ja tam całkiem lubię, kiedy bohaterowie znajdują się, magicznie w sobie zakochują (po trzech, ewentualnie pięciu dniach) i trwają sobie tacy zakochani i szczęśliwi (względnie szczęśliwi, biorąc pod uwagę fakt, że Sarai tak naprawdę umarła). Ale bez przesady. 

Początek nieco się dłuży, tam jest właśnie sporo tej psychologicznej rozkminy, długich opisów i ciężko wpasować się w rytm powieści. Natomiast od połowy książki akcja nagle rozkręca się tak, jakby autorka chciała nam zrekompensować z nawiązką przydługawy początek. Jeśli zaczniecie już tę część, nie będziecie mogli odłożyć Muzy, dopóki nie dowiecie się, jak wszystko się kończy. Tutaj nagle zapomniałam, że coś mi nie gra w stylu Taylor, tak pochłonęły mnie wydarzenia i zwroty akcji. A przy okazji wszystko potoczyło się w kierunku, którego zupełnie się nie spodziewałam po przeczytaniu Marzyciela. Tak więc punkty za to zaskoczonko, pani Taylor

Jak to wygląda w podsumowaniu? Wszystko jest odrobinę zbyt ładne, cukierkowe i naiwne, ale jeśli przymkniemy na to oko (a przynajmniej ja, może Wam się spodoba i wcale nie będziecie czuli potrzeby zamykania oczu), to otrzymujemy bardzo przyjemną i szybką lekturę, ładne uzupełnienie pierwszej części, po które zdecydowanie warto sięgnąć, jeśli polubiliście się z Lazlo Strangem i baśniowo-sennym klimatem Marzyciela


***
Recenzja
Muza koszmarów
(Strange The Dreamer II
Marzyciel II)
Laini Taylor